سوزاندن کاه و کلش عامل اصلی تصادفات جاده‌های حاشیه شالیزارها

هر سال با اتمام فصل دِروی برنج برخی شالی‌کاران برای آماده‌سازی زمین‌های کشاورزی جهت کشت سال آینده، اقدام به آتش زدن کاه و کلش حاصل از خرمن محصول در همان زمین شالی می‌کنند. گرچه این امر با اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته از سوی جهاد کشاورزی و رسانه‌های گروهی بسیار کم شده است اما هستند کشاورزانی که رنج تبدیل این محصول به سرمایه را تحمل نمی‌کنند و نسبت به سوزاندن کاه و کلش اقدام می‌نمایند.

مزارع شالی‌کاری شهرستان صومعه‌سرا، خصوصاً اراضی که در حاشیه جاده اصلی ترانزیتی صومعه‌سرا واقع‌ شده‌اند با اتمام فصل دِرو، شباهنگام و در تاریکی با دود غلیظ ناشی از سوزاندن کاه و کلش و در نتیجه با بوی نامطبوع آن مواجه هستند و این مسأله برای مسافرانی که مسیر آستارا را از کمربندی شهر صومعه‌سرا طی می‌کنند بسیار مشهود است.

جلوگیری از سوزاندن کاه و کلش برای توسعه پایدار کشاورزی

مهندس «سیدجواد معزی» رئیس اداره آموزش و ترویج مدیریت جهاد کشاورزی صومعه‌سرا در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان این‌که تولید کاه و کلش به عنوان یکی از محصولات فرعی شالیزارها نقش مهمی در تأمین مواد غذای دام و نیز تأمین ماده اولیه برخی از واحدهای صنعتی دارد، اظهار کرد: کاه و کلش سرمایه و نعمت خدادادی است که استفاده از آن علی‌الخصوص در دامداری‌های صنعتی سبب کاهش هزینه‌های تولید و اقتصادی‌تر شدن آنها می‌شود.

وی با بیان این‌که به‌منظور حفظ محیط‌زیست و توسعه پایدار کشاورزی به کشاورزان توصیه می‌شود از سوزاندن بقایای کاه و کلش حاصل از خرمن‌کوبی، که می‌تواند مضراتی را در پی داشته باشد خودداری کنند، افزود: بسته‌بندی و ذخیره کردن کاه و کلش موجود در استان گیلان باعث کاهش واردات علوفه از سایر استان‌های کشور خواهد شد.

آتش زدن کاه و کلش جرم است

معزی با بیان این‌که امیدست با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌ها شاهد استفاده بهینه از کاه و کلش تولید شده در اراضی شالیزاری به‌عنوان سرمایه‌ای مهم و اجتناب از سوزاندن این سرمایه ارزشمند در سطح شهرستان باشیم، خاطرنشان کرد: آلودگی زیست‌محیطی، ایجاد بیماری‌های تنفسی، اختلال در تردد وسایل نقلیه، از میان رفتن آسفالت جاده‌ها، از میان بردن حشرات، موجودات ذره‌بینی مفید خاک، فقیر شدن خاک و تهدید بهداشت عمومی از پیامدهای آتش زدن کاه و کلش است. آتش زدن کاه و کلش جرم محسوب می‌شود.

وی با بیان این‌که با افرادی که اقدام به آتش زدن کاه و کلش می‌کنند از طریق مراجع قضایی و انتظامی برخورد قانونی می‌شود، یادآور شد: سوزاندن کاه و کلش از مصادیق تهدید علیه بهداشت عمومی بوده و مجازات مرتکبین بزه فوق طبق ماده ۶۸۸ از قانون مجازات اسلامی حبس تا یکسال است.

افزایش درآمد شالی‌کاران با جمع‌آوری و فروش کاه و کلش

معزی با اشاره بر این‌که از کاه و کلش در پرورش قارچ خوراکی به‌عنوان بستر و ماده اولیه تولید کود آلی استفاده می‌شود، خاطرنشان کرد: جمع‌آوری، بسته‌بندی و فروش کاه و کلش برنج سبب افزایش درآمد شالی‌کاران می‌شود.

وی با بیان این‌که کاه و کلش برنج به‌عنوان علوفه مورد نیاز دام به‌ویژه در خشکسالی و زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد و سبب کاهش هزینه‌های تولید می‌شود، تصریح کرد: کاه و کلش برنج، ماده اولیه مناسب برای برخی کارخانجات صنعتی تولید نئوپان، فیبر، ظروف یکبار مصرف و سایر محصولات است.

پخش کاه و کلش در زمین شالی به جای آتش زدن و سوزاندن آن

معزی با اشاره بر این‌که به کشاورزان توصیه می‌شود در صورت عدم دسترسی به دستگاه بیلر حتی‌الامکان نسبت به پخش کردن کاه و کلش در سطح شالیزار اقدام کنند، افزود: مطلوب است همه با هم در یک عزم عمومی با جمع‌آوری و بسته‌بندی به موقع کاه و کلش به‌صورت دستی و یا با استفاده از دستگاه‌های بیلر و نگه‌داری آن از سرمایه‌های ارزشمند استان و شهرستان درست استفاده کنیم.

رئیس اداره آموزش و ترویج مدیریت جهاد کشاورزی صومعه‌سرا اظهار کرد: با استفاده از کود دامی و کرم خاکی می‌توان از کاه و کلش یک نوع کود آلی مناسب به نام ورمی کمپوست تولید کرد.

صومعه‌سرا دارای ۲۸هزار هکتار اراضی شالیکاری است

در ادامه مهندس «احمد پادیاب» مدیر جهاد کشاورزی صومعه‌سرا در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان این‌که یکی از شاخصه‌های توسعه هر کشوری بخش کشاورزی است، اظهار کرد: کشوری توسعه‌یافته محسوب می‌شود که دارای بخش کشاورزی پیشرفته‌ای باشد.

وی با بیان این‌که یکی از افتخارات جهاد کشاورزی تأمین امنیت غذایی کشور است و این مهم نقش بی‌بدیلی را در اقتصاد و اشتغال کشور دارد، افزود: ۱۹درصد تولید ناخالص ملی بر عهده بخش کشاورزی است.

پادیاب ۲۱ درصد اشتغال و ۲۵درصد صادرات غیرنفتی کشور را بر عهده بخش کشاورزی دانست و خاطرنشان کرد: زودبازده بودن، برگشت‌پذیریِ سرعت سرمایه و تولید تجهیزات کشاورزی در داخل کشور از مزایای بخش کشاورزی است.

وی با بیان این‌که بخش کشاورزی درون‌زا است و ۹۰ درصد نهاده‌ها و تجهیزات کشاورزی در داخل کشور تولید می‌شود، خاطرنشان کرد: با توجه به ظرفیت‌های روستاها و بخش کشاورزی، اقتصاد مقاومتی مورد تأکید مقام معظم رهبری است.

مدیر جهاد کشاورزی صومعه‌سرا با بیان این‌که شهرستان صومعه‌سرا با داشتن ۲۸ هزار هکتار اراضی شالی‌کاری یکی از قطب‌های کشاورزی استان گیلان است، گفت: خاک مرغوب شهرستان یکی از دلایل تنوع محصولات کشاورزی در صومعه‌سراست.

وی با بیان این‌که سالانه ۱۳۵هزار تن شلتوک و حدود ۷۵ هزار تن برنج سفید از این اراضی استحصال می‌شود،  یادآور شد: صومعه‌سرا دارای مقام نخست در پرورش و تولید صنوبر است. بالغ بر ۱۰ هزار هکتار از اراضی این شهرستان به کاشت صنوبر اختصاص دارد.

پادیاب با بیان این‌که در این شهرستان سعی شده است با همکاری مراکز خدمات و کارشناسان کشاورزی برنامه‌ای را تدوین و در راستای آن حرکت کنیم، تصریح کرد: در این راستا بر اساس استعدادهای کشاورزی هر منطقه گام برداشته می‌شود.

وی به اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی سنتی در این شهرستان اشاره کرد و افزود: طرح تجهیز و نوسازی اراضی یکی از طرح‌های زیربنایی است که هدف از اجرای آن افزایش تولید و کاهش هزینه‌های تولید است. با اجرای طرح تجهیز تعداد مرزهای شالیزارها از ۱۵ به ۴ مرز کاهش می‌یابد.

پادیاب مدیریت مزرعه، مدیریت تأمین آب، کاشت، داشت و برداشت مکانیزه، سهولت ورود و خروج ماشین‌آلات کشاورزی به داخل اراضی شالیزاری را از دیگر مزایای اجرای طرح تجهیز برشمرد و خاطرنشان کرد: از ۲۸ هزار هکتار اراضی شالیکاری صومعه‌سرا حدود ۲۱هزار هکتار مستعد طرح تجهیز و نوسازی اراضی سنتی است.

وی به اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی سنتی شالیزاری صومعه‌سرا در سطح ۱۵۰۰ هکتار طی یکسال گذشته اشاره کرد و گفت: تا سال ۹۴، ۱۱ هزار و ۷۰۰ هکتار از اراضی صومعه‌سرا تجهیز و نوسازی شده است. با اجرای طرح تجهیز ۱۵۰۰ هکتار از اراضی در سال جاری، میزان اراضی تجهیز شده این شهرستان به ۱۳هزار و ۲۰۰ هکتار افزایش خواهد یافت.

سوزاندن کاه و کلش با هدف سهولت عملیات زراعی

وی با بیان این‌که با توجه به شرایط اقلیمی و درجه حرارت مناسب، پیش‌بینی ما افزایش کیفیت برنج از نظر کیفی است، یادآور شد: در سال گذشته به‌علت درجه حرارت بالای دما، کشاورزان در هنگام تبدیل شلتوک به برنج سفید با خرد شدن و ضایعات بسیار برنج مواجه شدند که خوشبختانه امسال با شرایط مناسب دمایی پیش‌بینی می‌شود میزان ضایعات به حداقل رسد.

مدیر جهاد کشاورزی صومعه‌سرا با بیان این‌که کشاورزان به طور معمول در راستای آماده‌سازی زمین برای شخم زمستانه و سهولت عملیات زراعی برای سال بعد دست به سوزاندن کاه و کلش می‌زنند، خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی صومعه‌سرا طی چند سال اخیر با افزایش اعتبارات بانکی و تزریق تسهیلات در بخش مکانیزاسیون و استقبال کشاورزان توانسته ضریب مکانیزاسیون را در زراعت برنج افزایش دهد که این امر موجب افزایش دستگاه‌های کمباین برنج و بسته‌بندی کاه شده که علاوه بر ایجاد درآمد از آلودگی محیط زیستی به شدت کاسته است.

پرداخت سه میلیارد تومان تسهیلات به کشاورزی صومعه‌سرایی

وی با بیان این‌که اطلاع‌رسانی خوبی در خصوص معایب سوزاندن و مزایای کاه و کلش در سطح شهرستان صورت گرفته است، یادآور شد: طی یکسال گذشته سه میلیارد تومان تسهیلات خرید انواع ماشین‌آلات کشاورزی به کشاورزان صومعه‌سرایی پرداخت شده است. در سال جاری ۱۲هزار هکتار از اراضی شهرستان به‌صورت مکانیزه کشت شده‌اند.

مضرات سوزاندن کاه و کلش باید اطلاع‌رسانی شود

مدیر جهاد کشاورزی صومعه‌سرا در پایان به برگزاری جلسات و تبلیغات در راستای آگاه‌سازی و فرهنگ‌سازی معایب سوزاندن کاه و کلش اشاره کرد و افزود: از میان رفتن میکروارگانیسم‌های خاک، کاهش قدرت حاصل‌خیزی و فقیر شدن خاک،  وقوع تصادقات ناشی از دود کاه و کلش، از میان رفتن منبع بزرگ تأمین علوفه برای تغذیه دام و اختلال در تردد وسایل نقلیه از جمله معایب سوزاندن کاه و کلش است.

ارجاع ۸ کشاورز صومعه‌سرایی متخلف به مراجع قضایی

مهندس «حمزه عشوری» رئیس اداره محیط‌زیست صومعه‌سرا در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان این‌که امسال در پی گشت و کنترل یگان حفاظت محیط زیست صومعه‌سرا هشت نفر که نسبت به سوزندان کاه و کلش اقدام کرده بودند شناسایی و به مراجع قضایی ارجاع داده شدند، اظهار کرد: پارسال نیز هفت نفر نسبت به سوزاندن کاه و کلش اقدام کرده بودند که مطابق قانون با افراد متخلف برخورد شد.

وی با بیان این‌که سوزاندن کاه و کلش موجب تشدید آلودگی و بروز ناراحتی‌های تنفسی و قلبی می‌شود، گفت: سوزاندن کاه و کلش تأثیرات منفی بر اکوسیستم دارد و باعث از میان رفتن میکروارگانیسم‌های مفید خاک می‌شود.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست صومعه‌سرا یادآور شد: یگان حفاظت محیط زیست صومعه‌سرا با گشت‌های مداوم در طول شبانه‌روز مناطق استحفاظی شهرستان را مورد پایش قرار می‌دهد و در صورت مشاهده سوزاندن کاه و کلش با متخلفین به طور قانونی برخورد می‌کند.

گزارش از «مریم محسنی»- خبرنگار ایسنا